NİZAMİ GƏNCƏVİNİN MƏĞBƏRƏSİ

Nizami Gəncəvinin ilə bağlı müəmmalı məqamlardan biri onun məğbərəsi ilə bağlıdır. O, 1209-cu ildə vəfat edəndən sonra Gəncədə qəbri üzərində məğbərə inşa edilib. XVI əsr salnaməçisi İskəndər bəy Münşi yazırdı ki, Şah Abbas Gəncəyə gələndə məhz Nizaminin türbəsinin yanında düşərgə saldı və Novruz bayramını burada qeyd etdi.

Azərbaycanın XIX əsrdə taleyini həll etmiş ən vacib döyüş – Yelizavetpol döyüşü də Nizaminin məğbərəsinin yanında baş verdi. Belə ki, rus qoşunlarının komandanı general İ.Paskeviç və onun rəqibi Qacar şahzadəsi Abbas Mirzə həlledici döyüş üçün Nizaminin məğbərənin yanındakı düzənliyi seşdilər. Döyüş nəticəsində rus qoşunu qalib gəldi, az müddət sonra isə Türkmənçay müqaviləsi ilə Azərbaycan iki hissəyə bölündü.

Artıq tam uçmuş vəziyyətdə olan məğbərə 1922-ci ildə sökülmüş və şairin qəbri üzərində sadəcə başdaşı qoyulmuşdur. 1991-ci ildə movzaley yeni formada inşa edildi. Hazırda mavzoleyin ətrafında böyük kompleks mövcuddur.